استرس، امروزه موضوع بسیار مورد توجه دنیای مدرن است و بررسی هایی بروی آن صورت گرفته حاکی از آن است که پژوهش‌های بی‌شماری در طی صد سال گذشته در رابطه با این موضوع انجام شده است، به همین علت محققان مدام بر آن تأکید دارند که معنا و مفهوم نگرانی و اضطراب در طی این سال‌ها دست خوش تغییر شده است.
علت استرس چیست؟
در مبحث استرس یکی از افرادی که در طی انجام پژوهشها همواره پیشگام بوده است هانس سلیه (Hans Selye) ) می‌باشد. او در سال ۱۹۵۶ نظریه‌ای تحت این عنوان ارائه نمود که ” اضطراب الزاماٌ چیز ناخوشایندی نیست، تنها منوط به آن است که شما چگونه با آن مواجه می شوید. به هرحال در شرایط مثبت یا منفی اثرات آن را درک خواهید نمود.
لذا طی پژوهش‌هایی، محققان به این نتیجه رسیدند که منشاء اثرات منفی بیوشیمیایی در گذر زمان زیان آور قلمداد می‌شود. از اینرو در مجامع علمی مقبول ترین دیدگاه متعلق به ریچارد لازاروس((Richard S LazaruS می‌باشد که آن احساس را بدین گونه تعریف نمود، فرد هنگامی با این حس مواجه می‌شود که خواسته ها با توانایی های او هم خوانی نداشته باشد. به طور کلی سرمنشاء استرس در ابتدا پدیده غریزی و در مرحله‌ی بعدی زاییده‌ی فکر واندیشه ما مطرح می‌شود.
جنگ یا گریز با استرس
تحقیقاتی با عنوان استرس در سال ۱۹۳۲ به واسطه‌ی والتر کنون (Walter Cannon)شکل‌گرفت، که همگان را از تشخیص واکنش نام آشنای “جنگ یا گریز” آگاه ساخت. او در مسیر تحقیقاتش خاطر نشان ساخت، زمانی که یک موجود زنده همانند انسان یک تهدید یا شوک را با تمام وجود لمس می‌کند، در این هنگام هورمون هایی ترشح می‌شود که در حفظ حیات او نقش دارند. در همین راستا ما به غیر از خطر به چیز دیگری توجه نداریم. تمامی این‌ها برای بالا بردن میزان قابلیت ما در مقابل موقعیت های مخاطره آمیز برای حفظ بقا می‌باشد.
هنگامی که ما با موانع کوچک و بزرگ مواجه می‌شویم این واکنش‌ها در بدن ما شکل می‌گیرد. در این وضعیتی که ما مضطرب و سرگشته هستیم. متأسفانه این تمهیدات بدن برای زنده ماندن پیامدهای منفی نیز با خود در پی دارد. به طور حتم در این شرایط نمی‌توانیم تعامل مطلوبی با سایرین داشته باشیم. لذا ما هنگام مواجه شدن با خطر برای حفظ بقای خود به منظور اخذ تصمیمات درست و در عین حال لحظه‌ای دچار مشکل می‌شویم. امرزوه در محیط کار، خیلی به ندرت اتفاق می‌افتد این استرس در موقعیت‌های مثبت رخ دهد.
به طور مختصر می‌توان گفت، بنابراین ما بایستی در حین کنترل واکنش جنگ یا گریز ، نقش مؤثرتری در سلامتی خود و نیز انجام مطلوب کارهای مان ایفا نماییم.
نکاتی برای رهایی از استرس
اندیشه‌ی ” استرس خوب یا بد” همان گونه که در مطالب فوق ذکر شد به وسیله‌‌ی هانس سلیه مورد بحث قرار گرفت. او معتقد بود در حین اینکه اندکی نگرانی منجر می‌شود فرد عملکرد مناسبی داشته باشد درنقطه مقابل آن، هم افراط نمودن در این مسئله، کارایی مناسب را از او سلب خواهد نمود. در طی تحقیقات مشابه بسیاری، جایگزینی لفظ ” فشار” به جای این مطرح شد. با توجه به این جایگزنی اما همچنان اثرات نامطلوبی این حس در پی داشت و این موضوع سبب شد ایده سلیه تا حدودی رد شود. زیرا این نظریه تمایزی بین فشار و استرس از سوی افراد قائل نبود.
علائم استرس شدید
اگر در کنترل استرس اقدامی صورت نگیرد می‌تواند منجر به مرگ شود. اگرچه راهکارهایی وجود دارند که اثر مثبتی بر روی مهار آن می‌گذارد، منتها این تکنیک‌ها فقط راهنما تلقی می‌شوند. لذا اگر تشویش و اضطراب سبب ناراحتی شدید در بلند مدت شده است، باید توصیه‌های متخصصان سلامت را به طور حتم جدی بگیرید. قبل از اینکه تغییر کلی در رژیم غذایی یا میزان سطح فعالیت‌ها‌یتان ایجاد شود با کارشناسان در خصوص استرس و سلامت مشاوره‌ای صورت دهید.
