چرا سیگار کشیدن در نوجوانان زیاد شده است؟

سیگار کشیدن نوجوانان برای والدین بسیار ناگوار است و اغلب آنها نمی‌دانند چگونه باید با نوجوانی که سیگار میکشد؛ رفتار کند. آمارها نشان می‌دهد که بیش از ۴۰ درصد از افرادی که در بزرگسالی سیگار میکشند؛ عادت سیگار کشیدن را قبل از سن ۱۸ سالگی شروع کرده‌اند. بسیاری از آنها حتی قبل از اینکه دوران دبیرستان خود را تمام کنند؛ به سیگار معتاد شده بودند اما چرا سیگار کشیدن در نوجوانان زیاد شده است؟

روانشناسان تحقیقات بسیار زیادی درباره علت سیگار کشیدن نوجوانان انجام داده اند و بررسی‌های آنها نشان می‌دهد مهمترین عواملی موثر در سیگار کشیدن نوجوانان عبارت است از:

• سیگار کشیدن والدین

زمانی که نوجوانان در خانواده می‌بینند که پدر یا مادرشان به راحتی سیگار می کشد و مشکلی برایش پیش نیامده؛ این عادت برای آنها به یک الگوی قابل تقلید تبدیل می شود و آنها تصور می کنند که با تقلید از پدر یا مادرشان مثل آنها بزرگ به نظر می رسند. به همین علت توصیه می شود که حتی از سنین کودکی نیز به هیچ عنوان جلوی فرزندانتان سیگار نکشید. کودکان از سن سه سالگی شروع به الگوبرداری از والدین خود می کنند و تمام رفتارهایی که والدین از خود نشان می دهند از جمله سیگار کشیدن برای آنها به الگویی برای ادامه زندگی تبدیل می شود.

• سیگار کشیدن دوستان

محیطی که نوجوانان در آن بزرگ میشوند؛ روی رفتار و منش آنها تاثیرگذار است. نوجوانانی که دوستان و هم محلی ها یا هم مدرسه ای های شان عادات ناپسندی مثل سیگار کشیدن دارند؛ بیشتر به سمت کشیدن سیگار تشویق می شوند. دوستانشان آنها را تحت تأثیر قرار داده و در اثر فشار جو یا تشویق دوستان شروع به سیگار کشیدن می کنند تا در جمع آنها متفاوت به نظر نرسند. نوجوانانی که اعتماد به نفس ضعیفی دارند از تمسخر هم کلاسیهای خود را به علت رد کردن سیگار می ترسند و بنابراین پیشنهاد آنها را قبول می‌کنند. والدین باید به فرزندان قدرت نه گفتن را آموزش داده و اعتماد به نفس آنها را در این شرایط بالا ببرند.

نشان دادن استقلال برای رسیدن به بلوغ فکری

نشان دادن استقلال برای رسیدن به بلوغ فکری در دوران نوجوانی ضروری است. نوجوانان در این دوران با اختلالات هورمونی که روی جسم و روان آنها تاثیر می‌گذارد؛ دست و پنجه نرم می‌کنند تا به بلوغ جسمی و فکری برسند. در این شرایط آنها سیگار کشیدن را نشانه استقلال و بیرون آمدن از دوره کودکی و رسیدن به بلوغ فکری می‌دانند.

رفتارهای نادرست والدین پس از سیگار کشیدن نوجوانان

متاسفانه زمانی که نوجوانان به سیگار معتاد می‌شوند؛ ترک دادن آنها بسیار مشکل می شود و اغلب این عادت تا بزرگسالی و حتی پیری نیز با آنها باقی می ماند. سیگاری شدن در دوران نوجوانی موجب می‌شود بدن و ذهن به سرعت به سیگار واکنش نشان داده و به آن عادت کند.

بسیاری از خانواده ها برای اینکه عادت ترک سیگار را بین نوجوانان جا بیاندازند؛ آنها را به کشیدن قلیان تشویق می کنند اما کشیدن قلیان نیز چندین برابر سیگار برای بدن مضر است و نوجوانان به همان اندازه که برای برگشتن به حالت عادی به سیگار نیاز دارند به قلیان نیز نیاز خواهند داشت. از طرف دیگر قلیان معمولاً به طور مشترک و گروهی استفاده می‌شود و در استفاده از آن، بهداشت رعایت نمی شود و زمانی که چندین نوجوان دور قلیان می نشیند؛ از یک لوله بدون قرار دادن فیلتر استفاده می کنند که احتمال انتقال بیماری های دهان و دندان و ریه را بالا می برد.

برخی دیگر از خانواده ها نیز تصور می کنند سیگار الکترونیکی از سیگار معمولی سالم‌تر است و می توانند از آن برای ترک دادن نوجوان استفاده کنند. در حالیکه ترکیبات به کار رفته برای تولید سیگار الکترونیکی نیز به اندازه تنباکو برای بدن مضر است. تا به حال مدارک مستندی در خصوص آسیب‌هایی که سیگار الکترونیکی به بدن نوجوانان وارد کرده گزارش شده است و متخصصین به شدت توصیه می کنند که والدین از سیگار الکترونیکی برای ترک دادن نوجوانان استفاده نکنند.